|3aattgang 9.
(Ummsbag J$ IfrfcMMm 5(902.
3K&i$&
Veertiendaagsch Blad voor de Vrouw.
Onder Redactie van:
W. DRUCKER en Th. P. B HAVER.
inmi'
1.
Abonnementsprijs per 3 maanden
f 0.75
Voor België, 't overige Buitenland en
Ned .-Indië
B 1.02'
Afzonderlnko Nummers
„ 0.05
Bureau van Redactie en Administratie:
Sarphatipark 61,
AMSTERDAM.
Advertentiën per regel
f 0.15
. Groote letters naar plaatruimte.
Bockaankondigingen per regel
„ 0.10
on 1 3 maal.
Aanvragen en betrekkingen
„ 0.05
I>e VrUe School.
He Telefonistcii-kweslle.
Clemence Royer.
Fusie.
Kinnen de Grenzen.
Uit den Vreemde.
Vergaderingen.
Ingezonden.
Feuilleton Kinderen.
Advertentiën.
JNHOüJ> :
. « . • . . -'...
*v. . . . . . •.,»•. .....
-'
. - ..,.".. j->» , t. vV. .A. i JS-. HJKÏM.
D* ~Yvïi$ fitfytwl i)
De Vrije School goed te praten door: de ouders verzorgen het kind, verstrekken het voedsel, kleeding, dekking, gaat niet op; dit alles toch meer een plicht, gevolg
van door hen uitgeoefende procreatie, dan wel een recht,
hen aanstellende als absorbeerders van 's kinds individualiteit. Zoo de menschheid niet volkomen is medegegaan
met de industriëele ontwikkeling der laatste eeuw, zoo zij
nog niet past in het kader van haar tijd, valt dit te betreuren, edoch hebben wij haar te stuwen voor-, niet
achterwaarts. Dat de kinderen bijna heel en al komen
ten laste van de ouders, is in het heden niet volkomen
normaal, daaruit echter te concludeeren, dat zij daarom
dan ook maar moeten wezen derzelver willooze werktuigen,
is het echter nog minder. Economisch de kinderen los
maken vin de ouders, moet zijn de leuze. Trouwens de
Heer Gerhard, die zich declareert vóór de Vrije School,
omdat de regeeringen, broodgevers der onderwijzers, aan
banden leggen 's leermeesters ideën en principes, kan
niet wezen voor het ommuren, het in-soldeeren van deikinderen hersens, omdat deze eten hun brood door tusschenkomst van vader en moeder.
Au fond het systeem-Gerhard anarchistisch, mooi,
idyllisch! Geeft, zegt hij, den verschillenden partijen gelijke
wapenen en laat haar dan uitvechten den strijd. Wie het
sterkst is, zal het alsdan winnen. Half Darwinisme, half
idealisme. Excellent, streng rechtvaardig in theorie, edoch
ook in de praktijk? In de'praktijk niet 's menschen doel:
onderlinge kamp, edoch kamp-voorkomen. De tuinder laat
niet groeien wat maar wil groeien, daarbij zeggende: elk
') In no. 1 van dit artikel maakte de zetter het nu toch wel wat
al te bar. Pagina 178, 2e kolom, 23e regel is bepaald een charade.
Door te laten vervallen „de andere" en „van welke" te plaatsen voor
,men" komt men er echter wel.
plantje voor zich heeft recht van bestaan, laten zij te
zamen maar uitvechten het to be or not to be. Hoe het
er alsdan zou uitzien; de wildernissen geven er ons op
het antwoord. En nu moge zoo een maagdelijk bosch al
hebben zijn schoonheid; voedsel, mensch en dier onmisbaar, geeft het niet. Daarvoor noodig de hand van
den regelaar, den verbeteraar. De natuur, ietwat grillig,
verwoest vaak, maar al te vaak eigen stichting.
Zonder wijziging de natuur laten haar vrijen loop
beduidt — vooral waar het gaat om menschelijken hartstocht — vernielen, verwoesten, dooddrukken. In deze met
wat goeden wil het de-natuur-leiden — ten minste ons bedunkens — niet zoo onverwinbaar moeielijk. Den komenden
mensch accommodeeren aan de omstandigheden, is heel de
quaestie. Nu wil de Heer G. dit doen door b.v. tien
jassen te laten maken voor denzelfden man door. tien
kleedermakers, elk voor zich volgende, zonder passen of
meten, zonder rekening te houden met mode of fatsoen,
eigen snit, eigen opvatting, waarbij hij uitgaat van
1
" de
veronderstelling, dat de man zelf wel zal kiezen" 'uit die
allen wat hem lijkt, hem past het best; ons heirBeter één
te maken naar 's mans lijf.
Dat de Staat bij invoering van de volmaakt vrije
school "zou opvoeren zoo hoog mogelijk het leerplan, het
salaris van den onderwijzer, ons tamelijk apocrief. De
Staat, geboren uit de vrije school, zou niet zijn de Staat
van het heden. Het zou worden de Staat der secte-burgers, ieder voor zich misschien desnoods begeerig te halen
uit de staatsruif wat valt er uit te halen, edoch gunnende
den buurman geen poser. Verkiezingsleuze natuurlijk
alsdan: weinig kostend onderwijs, waarbij zou worden
behaald de eere-prijs door het Catholicisme, hebbende niet
alleen onderwijs-krachten om niet, maar zelfs kapitaal-aanbrengende. En dit nu juist zal, wijzende op de opofferingsgezindheid zijner onderwijzers (ressen), op het ethische in
hun optreden, zich stellen tegen elke verhooging van salaris,
als zijnde het onderwijzen niet een lucratief-vak, edoch
een roeping, hoog, te hoog, om te worden getaxeerd tegen
zooveel en zooveel guldens. Als de Heer G. dan ook vermeent, dat de vrije school tegenover elkander zou stellen in
gelijke positie de verschillende godsdiensten en partijen,
dan vergist hij zich in zooverre, dat de Catholieken
A
(Ummsbag J$ IfrfcMMm 5(902.
3K&i$&
Veertiendaagsch Blad voor de Vrouw.
Onder Redactie van:
W. DRUCKER en Th. P. B HAVER.
inmi'
1.
Abonnementsprijs per 3 maanden
f 0.75
Voor België, 't overige Buitenland en
Ned .-Indië
B 1.02'
Afzonderlnko Nummers
„ 0.05
Bureau van Redactie en Administratie:
Sarphatipark 61,
AMSTERDAM.
Advertentiën per regel
f 0.15
. Groote letters naar plaatruimte.
Bockaankondigingen per regel
„ 0.10
on 1 3 maal.
Aanvragen en betrekkingen
„ 0.05
I>e VrUe School.
He Telefonistcii-kweslle.
Clemence Royer.
Fusie.
Kinnen de Grenzen.
Uit den Vreemde.
Vergaderingen.
Ingezonden.
Feuilleton Kinderen.
Advertentiën.
JNHOüJ> :
. « . • . . -'...
*v. . . . . . •.,»•. .....
-'
. - ..,.".. j->» , t. vV. .A. i JS-. HJKÏM.
D* ~Yvïi$ fitfytwl i)
De Vrije School goed te praten door: de ouders verzorgen het kind, verstrekken het voedsel, kleeding, dekking, gaat niet op; dit alles toch meer een plicht, gevolg
van door hen uitgeoefende procreatie, dan wel een recht,
hen aanstellende als absorbeerders van 's kinds individualiteit. Zoo de menschheid niet volkomen is medegegaan
met de industriëele ontwikkeling der laatste eeuw, zoo zij
nog niet past in het kader van haar tijd, valt dit te betreuren, edoch hebben wij haar te stuwen voor-, niet
achterwaarts. Dat de kinderen bijna heel en al komen
ten laste van de ouders, is in het heden niet volkomen
normaal, daaruit echter te concludeeren, dat zij daarom
dan ook maar moeten wezen derzelver willooze werktuigen,
is het echter nog minder. Economisch de kinderen los
maken vin de ouders, moet zijn de leuze. Trouwens de
Heer Gerhard, die zich declareert vóór de Vrije School,
omdat de regeeringen, broodgevers der onderwijzers, aan
banden leggen 's leermeesters ideën en principes, kan
niet wezen voor het ommuren, het in-soldeeren van deikinderen hersens, omdat deze eten hun brood door tusschenkomst van vader en moeder.
Au fond het systeem-Gerhard anarchistisch, mooi,
idyllisch! Geeft, zegt hij, den verschillenden partijen gelijke
wapenen en laat haar dan uitvechten den strijd. Wie het
sterkst is, zal het alsdan winnen. Half Darwinisme, half
idealisme. Excellent, streng rechtvaardig in theorie, edoch
ook in de praktijk? In de'praktijk niet 's menschen doel:
onderlinge kamp, edoch kamp-voorkomen. De tuinder laat
niet groeien wat maar wil groeien, daarbij zeggende: elk
') In no. 1 van dit artikel maakte de zetter het nu toch wel wat
al te bar. Pagina 178, 2e kolom, 23e regel is bepaald een charade.
Door te laten vervallen „de andere" en „van welke" te plaatsen voor
,men" komt men er echter wel.
plantje voor zich heeft recht van bestaan, laten zij te
zamen maar uitvechten het to be or not to be. Hoe het
er alsdan zou uitzien; de wildernissen geven er ons op
het antwoord. En nu moge zoo een maagdelijk bosch al
hebben zijn schoonheid; voedsel, mensch en dier onmisbaar, geeft het niet. Daarvoor noodig de hand van
den regelaar, den verbeteraar. De natuur, ietwat grillig,
verwoest vaak, maar al te vaak eigen stichting.
Zonder wijziging de natuur laten haar vrijen loop
beduidt — vooral waar het gaat om menschelijken hartstocht — vernielen, verwoesten, dooddrukken. In deze met
wat goeden wil het de-natuur-leiden — ten minste ons bedunkens — niet zoo onverwinbaar moeielijk. Den komenden
mensch accommodeeren aan de omstandigheden, is heel de
quaestie. Nu wil de Heer G. dit doen door b.v. tien
jassen te laten maken voor denzelfden man door. tien
kleedermakers, elk voor zich volgende, zonder passen of
meten, zonder rekening te houden met mode of fatsoen,
eigen snit, eigen opvatting, waarbij hij uitgaat van
1
" de
veronderstelling, dat de man zelf wel zal kiezen" 'uit die
allen wat hem lijkt, hem past het best; ons heirBeter één
te maken naar 's mans lijf.
Dat de Staat bij invoering van de volmaakt vrije
school "zou opvoeren zoo hoog mogelijk het leerplan, het
salaris van den onderwijzer, ons tamelijk apocrief. De
Staat, geboren uit de vrije school, zou niet zijn de Staat
van het heden. Het zou worden de Staat der secte-burgers, ieder voor zich misschien desnoods begeerig te halen
uit de staatsruif wat valt er uit te halen, edoch gunnende
den buurman geen poser. Verkiezingsleuze natuurlijk
alsdan: weinig kostend onderwijs, waarbij zou worden
behaald de eere-prijs door het Catholicisme, hebbende niet
alleen onderwijs-krachten om niet, maar zelfs kapitaal-aanbrengende. En dit nu juist zal, wijzende op de opofferingsgezindheid zijner onderwijzers (ressen), op het ethische in
hun optreden, zich stellen tegen elke verhooging van salaris,
als zijnde het onderwijzen niet een lucratief-vak, edoch
een roeping, hoog, te hoog, om te worden getaxeerd tegen
zooveel en zooveel guldens. Als de Heer G. dan ook vermeent, dat de vrije school tegenover elkander zou stellen in
gelijke positie de verschillende godsdiensten en partijen,
dan vergist hij zich in zooverre, dat de Catholieken
A